Franciszek Bogusław Lilpop /1870-1937/
Urodzony 30.X. 1870 r. w Warszawie, był synem Edwarda i Marii-Karoliny z Wernerów. Do szkoły średniej, którą ukończył w r. 1886 uczęszczał w Rydze; w tymże roku wstąpił na wydział architektury tamtejszej Politechniki oraz przyjęty został do Welecji, której pozostał wierny do końca życia, dając tego liczne dowody. W okresie poprzedzającym I wojnę światową i odzyskanie niepodległości utrzymywał ścisły kontakt z kolegami-filistrami przebywającymi w Warszawie. Więź ta znalazła m. in. wyraz w wystąpieniu grona Weletów do pierwszego rektora wskrzeszonego Uniwersytetu Warszawskiego w l9l5 roku. Figuruje na nim, pomiędzy innymi, podpis Fil. Lilpopa. Istnienie tego grona dało początek Stowarzyszenia Filistrów Welecji.
Po ukończeniu w r. 1894 studiów, w r. 1895 rozpoczął pracę zawodową w Warszawie u architekta Józefa Dziekońskiego; niedługo później założył własną pracownię. W r. 1899 stanowisko głównego projektanta objął architekt Karol Jankowski, z którym w r. 1903 zawiązali spółkę pod firma "Biuro Architektoniczne Franciszek Lilpop i Karol Jankowski".
Wśród licznych opracowań i realizacji firmy szereg stanowi osiągnięcia wybitne w architekturze polskiej. Za czołowe dzieło modernizmu w Polsce uznany został, zaprojektowany w ich pracowni, gmach o szkielecie żelbetowym - Dom Towarowy Braci Jabłkowskich w Warszawie /1913-14/. Z późniejszych prac pozycję wybitną osiągnęły w Warszawie:
Zakład wychowawczy i Kościół św. Stefana SS Nazaretanek /l924-3O/.
Instytut Aerodynamiczny Politechniki Warszawskiej /1926/,
Dom Spółdzielczości Holniczej im. Stefczyka.
Spośród innych prac na wyróżnienie zasługują:
Szkoła Rontalera w Warszawie /1901/,
Gospoda i ambulatorium przy kopalni "Niemce" w Zagłębiu Dąbrowskim /l902-4/,- Sanatorium w Rudce,
Dom Zakładów Gazowych w Warszawie, Kredytowa 3 /1905/,
Instytut Higieny Dziecięcej w Warszawie, Litewska 8 /1902-3/,
Kościół i plebania w Małkini /1906-9/,
Składy towarowe i biura Tow. Akc. "L. Spiess i Syn" w Warszawie, Daniłowiczowska 16, o ciekawej modernistycznej elewacji /1912/,
domy mieszkalne w Warszawie: Aleja Póz 8 i 10 /1911/, Aleja Armii Wojska Polskiego 8 /1912/, Wspólna 35 /1912/, Flory l /1913/.
Z budownictwa przemysłowego warte są uwagi fabryki:
Rosyjsko-Włoskiego Tow. wyrobów Włókienniczych w Warszawie /1910/,
Cynkownia Warszawska /1913/,
Z-dy Mechaniczne "Ursus" w Czechowicach /1926 - dziś rozbudowane/
Według projektów tego biura wybudowano dwory /niekiedy o charakterze pałacowym/ w Rakiszkach, Stryjowie, Bondarówce, Falencicach, Zaborowie i Nowinach.
Projekty Fr. Lilpopa i K. Jankowskiego uzyskiwały również na konkursach nagrody, a to:
Szkoła Handlowa w Lodzi /1904/ - I
Dom Tow. Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych w Warszawie /1902/ - III
Dom dochodowy Ordynacji Krasińskich w Warszawie /1907/ - III
oraz wyróżnienia za:
Dwory w Paszkowie i Opinogórze /1903 i 1908/,
Kościół przy cukrowni Zagłoba w Lubelskim /1906/,
Wzorową zagrodę włościańską /1909/,
Wzorową szkołę ludową /1914/.
Za granicą wyróżnienie uzyskał projekt gmachu "The Chicago Tribune" w Chicago /1922/.
Najwcześniejsze prace, sprzed lat 1905-7 reprezentowały różne kierunki architektoniczne - historycyzm, secesję i tzw. "styl zakopiański". Poważna część projektów i realizacji sprzed r. 1914 wykazywała tendencje wczesnomodernistyczne, późniejsze prace cechuje "umiarkowany modernizm", ale też zaznacza się chęć dotrzymania kroku awangardowej architekturze lat dwudziestych. Franciszek Lilpop zaliczany jest do grona pionierów racjonalizmu i modernizmu w architekturze polskiej.
W parę lat po śmierci wspólnika pracownię zlikwidował.
Dla nas, Weletów, na zawsze w pamięci pozostanie projektowany pod Jego kierownictwem nasz - szczęśliwie ocalały - Dom Welecki przy ul. Chocimskiej 4. Filister Lilpop bywał w nim często, nie tylko z okazji zebrań filisterskich czy obchodów komerszowych.
O pielęgnowaniu przezeń zawartych w naszych hasłach wskazań świadczyć może niezapomniany moment ofiarowania Kwaterze kopii matejkowskiego "Kopernika" /pamiątka po zmarłej żonie/ i wygłoszone przy tym krótkie przemówienie do nas, wówczas młodych Weletów. Wskazywał w nim na słuszność naszych haseł, z pozycji człowieka starszego, któremu one w życiu przyświecały. Obraz został zawieszony nad wejściem do Sali Kołowej.
Czynny w pracy społecznej, Franciszek Lilpop był współzałożycielem Koła Architektów w Warszawie, a później Delegacji Architektów Polskich przy Stowarzyszeniu Techników. Uczestniczył w pracach Koła Architektów jako sędzia konkursowy, w latach zaś 1914-18 - w pracach studialnych nad przyszłą zabudową kraju. Sprawował różne funkcje w zarządzie. W Polsce niepodległej był inspiratorem tendencji konsolidacyjnych w środowisku architektów. Był prezesem komitetu organizacyjnego, a później wykonawczego I Zjazdu Architektów Polskich w r. 1919. Pracował przy założeniu SARP. W 1925 r. należał do założycieli pisma "Architektura i Budownictwo", w którym -jak też w "Przeglądzie Technicznym", zamieszczał artykuły i wzmianki.
Po 1918 roku zajmował stanowiska samorządowe i w administracji państwowej. Zorganizował Referat Budowlany przy Radzie Miejskiej, przechodząc z czasem na stanowisko jej dyrektora technicznego.
W grudniu w uznaniu Jego zasług dla miasta nadano fundacji nagród Rady Miejskiej m. st. Warszawy imię Franciszka Lilpopa.
W administracji państwowej kierował Referatem Gmachów i Terenów Państwowych w Ministerstwie Rolnictwa i Dóbr Państwowych. W ostatnich latach życia był inspektorem technicznym Departamentu Budownictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych.
W Politechnice Warszawskiej, od r. 1924 wykładał na Wydziale Architektury budownictwo przemysłowe.
Zmarł 20.X.1937 roku w Warszawie. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym.
Był ożeniony z Haliną Zenobią Wieniawską /zm. 1925 r./, z którą miał sześcioro dzieci: Antoniego - kupca, Halinę /żonę Artura Sodzińskiego/, Andrzeja, Felicję /zamężną Kranc/, Anielę /za Frydman-Mieczysławskim/ i Marię /żonę Zbigniewa Uniłowskiego/.